Conclusies en aanbevelingen formuleren
Nadat je de resultaten van je onderzoek hebt verzameld, geïnterpreteerd en verwerkt, volgen de conclusies en aanbevelingen die daaruit resulteren.
Conclusies trekken
De conclusies die je trekt hebben betrekking tot je deelvragen en de daarvoor geanalyseerde resultaten. De deelvragen zijn het uitgangspunt en dienen beantwoord te worden. Met de antwoorden op deze deelvragen wordt uiteindelijk de probleemstelling beantwoord. Het beste is om te beginnen met het beantwoorden van de deelvragen en tot slot het beantwoorden van de probleemstelling. Gebruik voor het beantwoorden van de probleemstelling een aparte alinea met bijvoorbeeld als kop ‘Algemene conclusie’ of ‘Eindconclusie’.
Aanbevelingen formuleren
Uiteindelijk kom je met concrete aanbevelingen die praktisch toepasbaar zijn door de opdrachtgever. Het mooiste is natuurlijk dat je opdrachtgever ermee aan de slag gaat. Maar hoe maak je goede aanbevelingen?
Goede aanbevelingen dienen navolgbaar te zijn (afgeleid uit de conclusies, literatuurstudie en/of data uit het veldonderzoek). Schrijf ze to-the-point. Het zijn als het ware actiepunten. De aanbevelingen hebben geen verantwoording nodig, omdat die afgeleid moeten zijn uit het verrichte onderzoek. Dus hou ze lekker bondig (maximaal twee pagina’s). Opdrachtgevers vinden het vaak prettig dat de aanbevelingen snel te ‘screenen’ zijn. Het moet een soort briefing zijn: een instructie van de onderzoeker aan de opdrachtgever.
Zet je aanbevelingen ook in een logische volgorde. Geef ze een bepaalde prioriteit mee (in termen van tijd/importantie) en wees kritisch. Vaak dien je er ook een implementatieplan voor te maken. Daarmee laat je zien hoe de opdrachtgever de aanbevelingen kan toepassen, waarbij je een indicatie geeft van kosten en opbrengsten.
Aandachtspunten
- Hebben je conclusies betrekking tot je deelvragen en de geanalyseerde resultaten?
- Zijn je aanbevelingen navolgbaar, bondig en actiegericht?
- Heb je je aanbevelingen een prioritering meegegeven?
- Heb je mogelijke implicaties aangegeven?
- Heb je een implementatieplan gemaakt met een indicatie van mogelijke kosten en opbrengsten?